donderdag 10 januari 2013

Van ervaring over ervaringskennis naar ervaringsdeskundigheid

Ervaring met psychisch lijden (door een eetstoornis) en met de hulpverlening daarbij (opname of ambulante behandeling). Dat is wat ons allen bindt in deze groep van mensen die de opleiding volgt. Toch zijn niet alle vrijwilligers die ervaring hebben met eetstoornissen per definitie ervaringsdeskundigen. Dat hoeft ook niet, omdat sommige vrijwilligers taken op zich nemen die geen extra kennis of vaardigheden vergen).

Naast het hebben van ervaringen met de eetstoornisproblematiek heeft een vrijwilliger die met lotgenoten werkt ook ervaringskennis nodig: kennis over hoe eetstoornissen in het algemeen werken, over hoe andere mensen dit ervaren hebben en over wat andere mensen wel of niet helpt in het herstellen van een eetstoornis. Je kent natuurlijk je eigen verhaal, maar je kent ook verhalen van anderen. Door ervaringskennis kan je beter afstand nemen van je eigen verhaal: je kan vertellen hoe jij iets beleefd hebt, maar ook vertellen wat daarin verschillend en vergelijkbaar is met andere verhalen.
Van unieke ervaring naar gedeelde kennis dus. Dit soort gedeelde kennis helpt ook om verbinding te maken met mensen die heel andere ervaringen hebben dan jij zelf, juist omdat je van anderen hebt geleerd dat dat best mogelijk is.

En dan heb je nog ervaringsdeskundigheid. Daarvoor heb je ervaringskennis nodig. Maar de 'kundigheid' betekent ook dat je die kennis kan gebruiken. Het betekent dat je over vaardigheden beschikt om iets met die kennis te doen, vb. door erover te praten (communicatieve vaardigheden), door een groep te begeleiden (groepsprocessen kunnen begeleiden), door erover te chatten of mailen (schriftelijke vaardigheden), maar ook door goed te kunnen inschatten welke ervaringen zinvol zijn om te gebruiken op een bepaald moment (kritische reflectievaardigheid) en welke niet. Je kiest dus bewust om ervaringen in te zetten die een bijdrage kunnen leveren. Ook dat is een vaardigheid die vrijwilligers met ervaringskennis moeten trainen om na verloop van tijd ervaringsdeskundige te worden. Het is prima mogelijk dat je ontdekt dat je na het traject wel ervaringskennis hebt ontwikkeld, maar dat het toch niet bij je past om nog een stapje verder te gaan.

Daarmee is meteen ook duidelijk dat je niet van de ene dag op de andere 'ervaringsdeskundige' bent. Je doorloopt een proces, dat bij de ene wat sneller gaat dan bij de andere. Maar het is wel een proces waarbij je bewust stilstaat tijdens de vorming en ook nadien tijdens de overlegmomenten en besprekingen van je activiteiten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten